ایپاب‌فا: دنیای کودکی قصه های صوتی کودکان، داستان و بیشتر
شب‌ادراری در کودکان
شب‌ادراری یک علامت روان‌تنی شایع است که هم به‌تنهایی و هم در همراهی با دیگر اختلالات کودکان و نوجوانان تظاهر می‌یابد. شب‌ادراری ممکن است علت‌های متعددی داشته باشد. درمان‌های گوناگونی که در طیف رشته‌های تخصصی روان‌پزشکی کودک و نوجوان، روانشناسی کودکان و نوزادان و اورولوژی قرار دارند، مؤثر شناخته‌شده‌اند.
درواقع، شب‌ادراری یا خیس کردن محل خواب، به وضعیتی گفته می‌شود که در سنی که اغلب همسالان بیمار می‌توانند خود را مهار کنند و کنترل خود را به دست بگیرند، شخص به‌طور ناخواسته در موقع خواب ادرار می‌کند.
اگر از ابتدای تولد نوزاد در شب ادرار می‌کند به این وضعیت شب‌ادراری اولیه (PNE) می‌گویند.
اگر کودک از ابتدای تولد شب‌ادراری نداشته و بعداً دچار آن شده به آن شب‌ادراری ثانویه (SNE) می‌گویند. غالباً دختران تا سن شش‌سالگی و پسران تا هفت‌سالگی از این حالت بیرون می‌آیند. تا ده‌سالگی نزدیک به ۹۵٪ از کودکان بهبود می‌یابند.
درواقع این اصطلاح زمانی در کودک به کار می‌رود که دفع مکرر ارادی یا غیرعمدی ادرار در لباس یا بستر، روز یا شب در کودکانی که باید ازنظر سنی به‌طور طبیعی کنترل مثانه را به دست آورده باشـند و همچنـین در غیـاب نابهنجاری‌های جسـمی مشـخص روی دهد. اکثر کودکان کنترل ادراری روزانه و شبانه منظمی را در سنین ۳-۴ سالگی کسب می‌کنند، بنـابراین بهتـرین سـن جهت مطرح نمودن تشخیص شب‌ادراری، ۵ سـالگی می‌باشد. تشخیص شب‌ادراری زمـانی مطـرح می‌شود کـه کـودک حداقل ۲ بار در هفته برای ۳ ماه متوالی لباس یا رختخواب خـود را خیس نماید و یا اینکه خیس کردن رختخواب بـه شـکل یـک نگرانی و ناراحتی‌ای که به لحاظ کلینیکـی بااهمیت اسـت در حیطه‌ی زندگی طفل جلوه نماید. درمان و تشخیص این اختلال به عهده متخصصین می‌باشد و بهتر است والدین محترم پیش از هرگونه اقدام فردی به یک متخصص مراجعه نمایند.
رشد کنترل ادرار:
زمان توانایی کنترل ادرار در کودکان متفاوت است و بسته به این است که چه وقتی سیستم ادراری آن‌ها تکامل کافی برای این موضوع را پیدا کند؛ یعنی سیستم عصبی و عضلانی مثانه و مغز تکامل کافی را یافته باشند. کودک قبل از ۱۵ ماهگی به‌زحمت می‌تواند حتی برای چند ثانیه ادرار خود را نگه دارد. این موضوع تا 2.5 سالگی ادامه دارد.
بعد از سن یک‌سالگی، کودک به‌اصطلاح لجباز می‌شود بنابراین اگر او را مجبور به کاری بکنید، منفی کاری می‌کند و از اطاعت سر باز می‌زند؛ بنابراین آموزش ادرار کردن و آداب دستشویی و یا نشستن روی لگن را زودتر از موعد شروع نکنید. اگر زیاد اصرار کنید، نتیجه معکوس می‌گیرید. هیچ‌چیز بیشتر از این کودک را راضی نمی‌کند با ادرار کردن بی‌موقع مادر دچار سردرگمی‌کند.
اجازه دهید کودک متناسب با خصوصیات خود کم‌کم رشد کند و آداب دستشویی را بیاموزد. هیچ راهی برای زودتر شروع کردن آداب دستشویی وجود ندارد. شما باید برای کمک به کودکتان تنها زمانی که او نشان می‌دهد که می‌خواهد ادرار کند سریعاً برای او لگن بیاورید.
البته اگر از موعد مقرر گذشت و کودک شما بازهم بی‌اختیاری ادراری داشت و نحوه کنترل ادرار را نیاموخت باید نقص‌های عضوی و عصبی رد شود. ممکن است مثانه کم‌حجم، انسداد پیشاب‌راه و حالب نابجا وجود داشته باشد.
تا حدود ۱۵ ماهگی کودک هیچ‌گونه احساسی از داشتن ادرار ندارد. در ۱۵ ماهگی کودک کم‌کم احساس دفع ادرار دارد ولی نمی‌تواند آن را نگه دارد و باید سریعاً آن را تخلیه کند. در این سن می‌توانید از او بپرسید آیا نیاز به دستشویی دارد یا خیر و البته از هرگونه بی‌اختیاری که اتفاق می‌افتد چشم‌پوشی کنید.
در سن ۲۱ ماهگی کودک دچار تکرر ادرار می‌شود و دفعات خیس کردن هم افزایش می‌یابد. شما بازهم باید صبر و حوصله به خرج دهید و از جاروجنجال بپرهیزید و صرفاً لباس او را عوض کنید. پرسش در مورد داشتن ادرار را ادامه دهید و هر بار که کودک شما با موفقیت از لگن استفاده کرد کاری کنید که بفهمد از این موضوع راضی و خوشنود هستید.
از وسواس به خرج دادن بپرهیزید و کودک خود را مجبور به نشستن روی لگن نکنید چون نتیجه معکوس خواهید گرفت.
در سن دوسالگی کودک شما می‌تواند به‌تنهایی روی لگن بنشیند و از این موضوع احساس غرور می‌کند. حتی ممکن است از شما بخواهد او را تنها بگذارید. شما بهتر است به‌اندازه کافی به کودک آزادی دهید و از او حمایت کنید. از اشتباهات او خرده نگیرید. با این کار حس اعتمادبه‌نفس را در کودکتان تقویت می‌کنید.
