نخستین سرشماری از جمعیت آمریکا چه زمانی به عمل آمد؟
گردونهی دانش برای کودکان و نوجوانان
دولتها از نخستین روزهای پیدایش خود، دستاندرکار تهیه آمارهای رسمی از تعداد جمعیت در کشور مربوط به خود بودهاند.
ازجمله ایالاتمتحده آمریکا در تاریخ عصر جدید، نخستین کشوری بود که اجرای برنامه سرشماری دورهای از جمعیت را بخشی از قانون اساسی خود قرار داد. در ماده 1، بخش ۲ قانون اساسی ایالات متحد آمریکا که در سال ۱۷۸9 میلادی به تصویب رسید، تصریح شده است که «شمارش» جمعیت باید هر ده سال یکبار صورت گیرد.
این کار، دلیل منطقی جالبی داشت. تعداد نمایندگانی که هر ایالت میتوانست در مجلس نمایندگان این کشور داشته باشد به تعداد جمعیت آن ایالت بستگی داشت. به همین علت، برای نگهداشتن تناسب، لازم بود تغییرات در تعداد یا ترکیب جمعیت، رسماً ثبت شود. به همین دلیل، نخستین سرشماری، در سال ۱۷9۰ به عمل آمد و از آن زمان تاکنون هر ده سال یکبار به عمل آمده است.
در سرشماری، اطلاعاتی بهمراتب بیش از تعداد صِرف جمعیت گردآوری میشود. مثلاً از مردم درباره متأهل یا مجرد بودنشان، نوع خانهشان، تحصیلاتشان، شغلشان، و مانند اینها سؤال میشود.
این اطلاعات اضافی، ارزش فراوان دارد و در لحظه تصمیمگیری در بسیاری از زمینهها اهمیت پیدا میکند. مثلاً در تعیین تعداد مدارس و معلمان موردنیاز کشور به دولت کمک میکند. میتواند در تعیین نوع و کیفیت قوانین اجتماعی لازم برای سالخوردگان مفید واقع شود. میتواند به دولت نشان دهد که تغییرات جمعیت چه اثراتی در بازار کار بجای خواهد گذاشت؛ و بسیاری کاربردهای مفید دیگر دارد.
آمارگیری و سرشماریهای دیگری نیز رایج است که در دورههای خاصی درزمینهٔ فعالیتهای کشاورزان، کارخانهها، صنایع استخراج معدن، دادوستد، واحدهای دولتی، شبکههای آبیاری و فاضلاب، به عمل میآید.