چه کسی نخستین بار دارو ساخت؟
تاریخچه کوتاه داروسازی
گردونهی دانش برای کودکان و نوجوانان
بیشتر ما میدانیم چیزی به نام «دارو» وجود دارد، اما ازآنچه بر این عرصه گسترده گذشته است اطلاع چندانی نداریم. دارویی که برای مداوای بیماری، جلوگیری از بیماری، یا بازگرداندن سلامت کسی مصرف شود، داروی طبی نامیده میشود. داروشناسی، علم انواع دارو و کاربرد آن برای مداوای بیماران است.
داروسازی، چنان قدیمی است که بهدرستی نمیشود گفت از کی آغاز شد. داروهای اولیه را کاهنان جادوگر میساختند، زیرا مردم معتقد بودند که فقط جادو میتواند گیاه را به دار و تبدیل کند. بعدها، معالجه بیماری، بهصورت علمی ویژه در آمد. تهیه کردن جوشیده انواع گیاهان و کانیها، کار بسیار آسانی بود. پزشکان یونان و روم باستان، هم دارو میساختند، هم بیمار را معاینه میکردند.
هنر داروسازی، در اصل به عربها تعلق داشته است. آنها تا سده دهم میلادی توانسته بودند تمام دانشها و اطلاعات مربوط به پزشکی را گردآوری کنند. آنها کتابهای یونانیان درباره کالبدشناسی انسانی و بیماریهای وی را به عربی ترجمه کردند. کشفهای ایرانیان درباره خواص دارویی و شفابخش گیاهان را مورداستفاده قرار دادند. آنها با چنین پشتوانهای، توانستند داروهای تازهای از گیاهان به دست آورند.
در سده سیزدهم، مهارت اعراب در داروسازی، در اروپا گسترش یافت؛ اما شیوههای داروسازی عربها بسیار پیچیده بود. در ساختن بسیاری از داروهای اعراب، تا بیش از 40 ماده مورداستفاده قرار میگرفت و باهم مخلوط میشد. در سال ۱۵۰۰ میلادی، در فرمول بعضی از داروها بیش از ۱۰۰ ماده مختلف پیشبینی شده بود. داروشناسان، دوباره به مطالعه انواع گیاهان پرداختند تا داروهای سادهتری را کشف کنند.
داروسازی، تا سده هجدهم، عملاً تغییری نکرده بود. در آن زمان، علاقه دانشمندان به شناختن مواد تشکیلدهنده داروها و تأثیرشان بر انسان، دوچندان شد. نخستین آزمایشها را بر جانوران انجام دادند؛ و از سده نوزدهم به بعد، داروسازی به فعالیتی در کارخانههای بزرگ تبدیل و از چنگ افراد خارج شد.