ایپاب‌فا: دنیای کودکی قصه های صوتی کودکان، داستان و بیشتر
مشکل شب ادراری کودکان ۵ و ۶ و ۷ ساله را می‌توان بیماری چندعاملی و پیچیده دانست که تنها در یک شرایط خاص منجر به وجود چنین شواهدی نمی‌شود. خوشبختانه محققان و پزشکان برای رهایی کودکان از این اتفاق، تحقیقات گسترده‌ای را انجام داده‌اند و نقش سه عامل تولید زیاد ادرار، وراثت و ظرفیت کوچک مثانه را پررنگ دانستند البته در مواردی نیز، دیگر شرایط همچون درگیری با بیماری‌های مختلف، عفونت و یا مصرف داروهای خاص ممکن است عامل اصلی عنوان شود. مطالعه این مطلب کمک می‌کند با شناخت شرایط تأثیرگذار برای بهبودی نیز گام بردارید.
بی‌اختیاری ادرار معضلی جدی است یا مهارتی مؤثر؟
با رشد نوزاد همه والدین منتظر لحظه‌ای هستند که فرزندشان بتواند مهارت کنترل ادرار را کسب کند و طی روز نیز بدون آنکه نیاز به پوشک داشته باشد، به توالت برود اما مطمئناً بسیاری از کودکان نمی‌توانند این توانمندی را کسب کنند بلکه تا مدت‌ها نیز وقت خواب، تخت خود را خیس می‌نمایند.
مشکل شب‌ادراری غیرارادی در خواب دامن‌گیر بسیاری از کودکان است به‌طوری‌که قادر نیستند، پر بودن مثانه را تشخیص دهند و معمولاً با خیس کردن ملافه و تخت خواب مواجه می‌شوند.
بی‌اختیاری ادرار در شب به دو نوع تقسیم‌بندی می‌شود، شب‌ادراری اولیه معمولاً در سنین پایین رایج است درحالی‌که نوع ثانویه مرتبط با معضلی است که فرد علیرغم توانمندی خودکنترلی حداقل طی شش ماه، به‌یک‌باره با این واقعیت تلخ مواجه می‌شود.
منظور از شب‌ادراری کودکان چیست؟
شب‌ادراری کودکان چندان غیرمعمول نیست که موجب می‌شود، کودک به‌صورت ناخودآگاه، رختخواب خود را خیس کند و با صحنه رطوبت ملافه از خواب بیدار شود.
معمولاً این اتفاق غیرطبیعی نیست و بسیاری از کودکان در برهه سنی خاصی، تجربه‌های مشابه داشته‌اند، اغلب ممکن است عامل یا عوامل متفاوت در بروز آن تأثیرگذار باشند.
پزشکان معتقدند ظرفیت مثانه در این گروه نسبت به سایرین کمتر است به‌طوری‌که قادر نیستند، حجم اضافه ادرار را نگه دارند و با بی‌اختیاری کنترل ادرار شبانه مواجه می‌شوند.
معمولاً پزشکان متخصص، اطلاعاتی را درباره الگوی شب‌ادراری، الگوی مدفوع، علائم ادرار در طی روز و … کسب می‌کنند.
همچنین برای تحقیقات عینی، شرایط تشریحی مربوط به کمر و دستگاه تناسلی را نیز مدنظر قرار می‌دهند. علاوه بر اینکه معاینه فیزیکی نیز صورت می‌گیرد. تست‌های آزمایشگاهی نیز به‌منظور دستیابی به تأثیر علائم ثانویه مانند دیابت، عفونت و … را نیز مدنظر قرار می‌دهند.
چه زمانی شب‌ادراری کودک نگران‌کننده است؟
در تعریف شب‌ادراری می‌بایست چندین مؤلفه را در نظر گرفت، نخست سن کودک است. زمانی که پس از ۵ سالگی همچنان شواهد این عارضه را نشان دهند، به‌منزله وجود مشکل جدی است علیرغم آنکه شایع‌ترین اختلال عادت در کودکان نیز محسوب می‌شود و دردسرهایی را نیز به همراه دارد. به‌جای متهم کردن و یا تنبلی در استفاده از شیوه‌های کارآمد درمانی باید با شناخت عوامل تأثیرگذار برای کاربرد خدمات درمانی اقدام کرد.
مهارت کنترل ادرار همچون دیگر مهارت‌ها صحبت کردن، راه رفتن و …. یک‌شبه به دست نمی‌آید و نیاز است رفته‌رفته شاهد رشد این توانمندی بود به‌طوری‌که تا پایان سال پنجم زندگی کودک می‌تواند به چنین قابلیتی دست یابد.
اگر چنین اتفاقی رخ ندهد به‌منزله زنگ خطر هشداردهنده درگیری با بیماری‌هایی است که نیاز به مراجعه به پزشک دارد.
رفتار والدین به‌عنوان نخستین مراقبان سلامت کودک می‌تواند منجر به بهبودی یا ماندگاری عارضه شود، بنابراین اگر فرزندتان قادر به کنترل خود نیز نیست با سرزنش و تنبیه به روحیه حساس آنان آسیب وارد نکنید که صحبت کردن در فضایی آرام و توضیح شفاف درباره این عارضه می‌تواند انگیزه کودک برای همراهی را نیز به ارمغان آورد.
تخلیه غیرضروری مثانه در زمان خواب که به‌عنوان شب‌ادراری نیز متداول شده است، معمولاً با افزایش سن کاهش می‌یابد اما در مواردی که همچنان شواهد بالینی دیده می‌شوند می‌توان از درمان‌های مؤثر استفاده کرد.
خانواده نقش بسزایی در بازدهی خدمات درمانی دارند بنابراین می‌بایست با صبوری و حمایت، روند درمان را تصحیح کنند.
شرح بیماری شب‌ادراری کودکان
برخی مشکل شب‌ادراری را سندروم بی‌اختیاری ادرار نیز معرفی می‌کنند که شخص بدون اختیار در زمان خواب، رختخواب خود را خیس می‌کند، معمولاً در زمان پیش‌دبستانی و دبستان می‌تواند تبعاتی را برای کیفیت زندگی به وجود آورد بنابراین برای تشخیص و درمان نیاز به یک روش یکپارچه با کمک چندین متخصص و درمانگر است.
در مواردی علاوه بر عدم کنترل اختیار ادرار، مشکلات عصبی همچون کاهش ضربان قلب، کاهش دمای بدن، تحریک‌پذیری، دندان‌قروچه و بی‌قراری در زمان خواب نیز دیده می‌شود، بنابراین باید تظاهرات بیماری را جدی گرفت و برای کاهش این مشکل بهداشتی اجتماعی، گام برداشت در غیر این صورت، کیفیت زندگی تنزل پیدا می‌کند و فرایند روزبه‌روز پیچیده‌تر می‌شود.
سن حساس برای مشکل شب‌ادراری کودکان کدام است؟
شب‌ادراری یا بی‌اختیاری ادرار شبانه، معمولاً قبل از سن پنج سالگی چندان نگران‌کننده نیست اما در بعضی از کودکان با مشاهده چندین علامت هم‌زمان نیاز است با پزشک متخصص، مشاوره‌ای، جهت ارزیابی و معاینه صورت گیرد.
ممکن است تکرر ادرار منجر به بی‌اختیاری در طی روز نیز شود، بنابراین می‌تواند بهداشت روان کودک را تحت تأثیر قرار دهد، علاوه بر آنکه پیامدهایی برای خانواده نیز به همراه داشته باشد.
زندگی اجتماعی امروز به‌گونه‌ای است که ممکن است افراد، روزهای زیادی را مهمان باشند یا در دورهمی ها و تفریحات گروهی شرکت کنند که بی‌اختیاری ادرار کودک می‌تواند کیفیت تفریح و سرگرمی را نیز تحت تأثیر قرار دهد.
اگرچه توصیه‌های عمومی می‌تواند مثمر ثمر باشند اما در برخی از موارد، درمان خود به خودی و یا درمان‌های خانگی جوابگو نیستند و حتماً می‌بایست با مراجعه به متخصصان اطفال برای خدمات درمانی اقدامات مؤثری را انجام داد.
افسانه‌ها و اطلاعات غلط درباره مشکل شب‌ادراری کودکان
شب‌ادراری کودکان یکی از مشکلاتی است که از دیرباز بسیاری از خانواده‌ها با آن مواجه بوده‌اند. متأسفانه برخی با نداشتن آگاهی، موجب ماندگاری این عارضه نیز می‌شوند علاوه بر آنکه وجوه مختلف زندگی فرزندشان را با فراز و نشیب‌های متعددی نیز مواجه می‌کنند.
به یاد داشته باشید خوابیدن عمیق، ارتباطی با مشکل شب‌ادراری ندارد بنابراین خواب سنگین را دلیل وقوع این اتفاق ندانید. خوشبختانه حال منابع اطلاعاتی موثق سبب شد سطح روشنگری خانواده‌ها، افزایش یابد اما همچنان افسانه‌های این‌چنینی وجود دارد که می‌تواند زیان‌بار نیز باشند ازجمله:
بسیاری نداشتن سلامت روان کودک را عامل اصلی شب‌ادراری می‌دانند و برخی نیز معتقدند، عدم تربیت صحیح منجر به چنین مشکلاتی می‌شود.
درحالی‌که باید بدانید این چنین نگرشی غلط است و این گروه از کودکان با سایرین تفاوت چندانی ندارند، معمولاً به شکل غیر عمد دچار این مشکل هستند، بنابراین به‌جای متهم کردن و برچسب زدن به کودک که می‌تواند سلامت روان را نیز تحت تأثیر قرار دهد با افراد صاحب‌نظر مشورت داشته باشید تا با واکاوی از ریشه‌های این مشکل، برای درمان نیز توصیه‌های علمی داشته باشند.
پزشکان متخصص مجهز به علم و تجربه هستند و می‌توانند در این مسیر یار و پشتیبان خانواده‌ها باشند.
یکی دیگر از افسانه‌ها و نگرش‌های غلط درباره شب‌ادراری، استفاده از پوشک عنوان می‌شود درحالی‌که تاکنون هیچ مدرکی برای صحت این امر یافت نشده است. آموزش زودرس و تأخیر در یادگیری چنین آموزش‌هایی، هر دو می‌توانند به یک اندازه موجب ماندگاری مشکل شب‌ادراری شوند، بنابراین در زمان درست، فرزندتان را برای به توالت رفتن آموزش دهید. اگرچه مشکل شب‌بیداری فراتر از این‌چنین اتفاقاتی است.
تفاوت شب‌ادراری و خیس شدن تخت در روز کدام است؟
به یاد داشته باشید برای درمان مشکل بی‌اختیاری ادرار می‌بایست در نظر گرفت، کودک طی روز، شلوار خود را خیس می‌کند و یا کودک بیش از ۵ سال دارد و همچنان مشکل شب‌ادراری را نشان می‌دهد بنابراین چنین جزئیاتی می‌توانند مسیر درمان و بازدهی را مشخص کند.
شیوع مشکل شب‌ادراری چگونه است؟
شب‌ادراری یکی از شایع‌ترین مشکلاتی است که می‌تواند گریبان گیر کودکان شود به‌طوری‌که آمارها نشان می‌دهند که بین ۶ تا ۱۰ درصد کودکان ۷ ساله شواهدی از بی‌اختیاری ادرار شبانه را نشان می‌دهند.
احتمال درمان خود به خودی این مشکل نیز همواره وجود ندارد بلکه حدود ۱۵ درصد کودکان می‌توانند این مشکل را بدون استفاده از اقدامات درمانی شکست دهند، بد نیست بدانید در جامعه، تعداد اندکی از کودکان درگیر، علائم را همچنان تا بزرگی سالی نیز نشان خواهند داد.
علت بروز شب‌ادراری کودکان ۵ و ۶ و ۷ ساله
علت بروز شب‌ادراری در کودکان ۵ و ۶ و ۷ ساله همواره یکسان نیست اما کسب دانش درباره شرایط تأثیرگذار می‌تواند کمک کند، هر چه سریع‌تر برای کنترل این عارضه اقدام کرده و شاهد تأثیرگذاری دوچندانی نیز بود.
در برخی از کودکان، ظرفیت کم مثانه عامل خیس شدن رختخواب است. اگرچه عوامل ژنتیکی نیز می‌توانند احتمال بروز چنین معضلی را چندین برابر افزایش دهند.
همچنین تأثیر عوامل روان‌شناختی را نیز نباید از یاد برد. برای رمزگشایی بهتر از علت وقوع شب‌ادراری کودکان، نیاز به داشتن اطلاعات دقیق است که معمولاً پزشکان پس از معاینه و انجام آزمایش‌های متعدد، اطلاعاتی را از منابع نزدیک همچون پدر و مادر و دیگر اعضای خانواده می‌گیرند.
نقش وراثت در بروز مشکل شب‌ادراری
شب‌ادراری یک عامل ارثی دارد به‌طوری‌که مشخص شده است، احتمال درگیری نوزاد در خانواده‌ای که از پدر و مادر، یک نفر در گذشته با چنین مشکلی دست‌وپنجه نرم کرده است ۵ تا ۷ برابر بیشتر از سایرین است که این مسئله را مرتبط با ژن‌های خاص عنوان می‌کنند.
مشکلات هورمونی و شب‌ادراری کودکان
تولید بیش‌ازحد ادرار و مشکلات هورمونی می‌تواند منجر به ادرار شبانه غیرارادی شود به‌طوری‌که مشخص شده است در مواردی هورمون ضد ادرار به‌اندازه کافی ترشح نمی‌شود که چنین مشکلی را به وجود می‌آورد البته مکانیسم‌های متعددی در بروز مشکل شب‌ادراری دخیل هستند و نباید تنها به این دلیل اکتفا کرد.
تبعات ناشی از مشکل شب‌ادراری
اگرچه مشاهده شواهد شب‌ادراری بیش از سن ۶ سالگی آزاردهنده خواهد بود و می‌تواند کیفیت زندگی کودک و خانواده را تحت تأثیر قرار دهد اما بهتر است خویشتن‌دار بوده و از شیوه‌های علمی برای بررسی و درمان اقدام کرد.
برخی از افراد با سرزنش و تنبیه، موجب ماندگاری عارضه در فرزندشان می‌شوند علاوه بر آنکه می‌تواند بهداشت روان را نیز تحت تأثیر قرار دهد به‌طوری‌که کودک در آینده نیز اعتمادبه‌نفس چندانی نداشته باشد و نتواند در موقعیت‌های مختلفی زندگی همچون آموزش و ازدواج نیز موفق ظاهر شود.
درمان‌های امروزی شب‌ادراری معمولاً در مواردی استفاده از داروهای اثربخش است که می‌تواند کودک را با بهبودی شایانی همراه کند.
از شایع‌ترین و مزمن‌ترین اختلالات دوران کودکی شب‌ادراری را می‌توان نام برد که حتی عامل مشکلات بسیاری همچون ناامیدی، احساس گناه و اعتمادبه‌نفس پایین نیز محسوب می‌شود.
برخی از افراد، مشکل شب‌ادراری را یک تابو در نظر می‌گیرند و تعصبات بسیار نسبت به آن دارند اما به یاد داشته باشید که چنین مشکلی در صورت عدم درمان، می‌تواند یک وضعیت بغرنج را به وجود آورد بنابراین برای بهبود شرایط جسمی فرزندتان تلاش کنید، حال روش‌های درمانی مؤثری می‌توانند بهبودی زودهنگامی را به وجود بیاورند.
درمان شب‌ادراری کودکان
زمانی می‌توان به شب‌ادراری کودکان به‌عنوان یک معضل جدی نگاه کرد که کودک بیش از ۵ سال داشته باشد اما پزشکان توصیه می‌کنند تا سن ۶ و ۷ سالگی صبور بود و در صورت مشاهده علائم نگران‌کننده به دنبال استفاده از خدمات درمانی رفت.
خوشبختانه حال گزینه‌های تأثیرگذار بسیاری وجود دارند که می‌تواند کمک کند، کیفیت زندگی کودک و خانواده به روند طبیعی بازگردد.
دارودرمانی
زمانی که پزشک تشخیص دهد علت بروز شب‌ادراری کودک براثر وجود عفونت دستگاه ادراری است، نیاز بوده از آنتی‌بیوتیک برای رفع این مشکل استفاده کند همچنین داروهای آرام‌بخش نیز می‌توانند برای شب‌ادراری‌های که مرتبط با عوامل روان‌شناختی هستند تأثیر مثبت بگذارند.
به یاد داشته باشید که استفاده از داروها همواره به یک شیوه نیست و ممکن است همراه با سایر روش‌های درمانی تجویز گردند.
استفاده از ساعت زنگ‌دار
استفاده از ساعت زنگ‌دار به‌منزله، آموزش غیرمستقیم کودک است تا از این طریق یک خواب باکیفیت را تجربه کند و بتواند مشکل شب‌ادراری را نیز کمرنگ کند.
مطمئناً زمانی که خواب عمیق می‌شود، بیداری به‌راحتی میسر نیست اما با استفاده از ساعت زنگ‌دار، در زمان مشخص کودک بیدار می‌شود که کمک می‌کند یک چرخه طبیعی شکل گیرد.
دیگر روش‌های درمانی
شیوه‌هایی همچون موسیقی‌درمانی، طب سوزنی یا فیزیوتراپی ازجمله تکنیک‌هایی هستند که می‌توانند بسته به شرایط، خصوصیات فردی و سن برای درمان انتخاب شوند و تأثیرات مثبتی را نیز بر جای بگذارند، به یاد داشته باشید بدون مشورت با پزشک از چنین شیوه‌هایی نباید استفاده کرد.
رژیم غذایی کارآمد
رژیم غذایی مناسبی باید برای کودکان درگیر شب‌ادراری تجویز شود بنابراین بهتر است، مصرف مایعات بعد از شام کاهش یابد همچنین از مواد غذایی ناسالم نیز پرهیز شود. مواد حاوی کافئین نیز اثر ادرارآور داشته و باید محدود شوند.
روان‌درمانی
کلاس‌های آموزشی روان‌درمانی به کودکان و خانواده‌ها کمک می‌کند تا بتوانند برای پذیرش این مشکل آمادگی روانی داشته باشند و با یک راه‌حل مشترک شاهد نتیجه‌گیری سریع‌تر نیز باشند علاوه بر آنکه عوارض نیز کاهش می‌یابد.
تاکتیک‌های درمان شب‌ادراری وابسته به ماهیت بیماری است بنابراین نمی‌توان تنها به یک شیوه خاص اشتباه کرد بلکه ترکیبی از دارودرمانی، روان‌درمانی و فیزیوتراپی تأثیرگذارند.
داروهای مختلفی در حال حاضر توصیه و استفاده می‌شوند که بسیار مثمر ثمر نیز واقع شدند بنابراین نباید به دلیل ترس از عوارض جانبی، روند درمان را با تغییر مواجه کنید.
درمان فوری برای کودکان الزامی است؟
شب‌ادراری از معضلاتی است که ممکن است برخی از خانواده‌ها چندان آن را جدی نگیرند و به‌عنوان یک مرحله طبیعی رشد نگاه کنند اما مطمئناً با افزایش سن، می‌تواند پیامدهایی را به دنبال داشته باشد.
در صورت وجود سابقه بیماری‌های مانند دیابت شیرین، دیابت بی‌مزه، ناهنجاری‌های آناتومیک بهتر است هر چه زودتر شب‌ادراری کودکان را درمان کرد و برای بازبینی چنین شواهدی با پزشک مشورت کرد.
اگر کودک بیش از ۵ سال سن دارد و نتوانسته مهارت خودکنترلی را کسب کند و حتی آموزش‌های خانواده‌ها نیز کارآمد واقع نشده‌اند به‌منزله زنگ خطر جدی است.
مشکل بی‌اختیاری ادرار طی روز نیز یکی دیگر از زنگ خطرهای هشداردهنده است که خانواده‌ها می‌بایست آن را جدی گرفته و برای درمان نیز هرچه زودتر اقداماتی را صورت دهند.
کودکانی که مشکوک به ظرفیت کوچک مثانه هستند و همواره با خروج زیاد ادرار در رخت خواب، روح و روان خود را با فشار مضاعف مواجه می‌کنند، می‌بایست با خدمات درمانی کیفیت قابل‌ملاحظه‌ای در زندگی خویش مشاهده کنند.
در جلسات مشاوره پزشکی، سؤالاتی را در موردی سابقه بیماری‌های مختلف، علائم شب‌ادراری، وضعیت عمومی مطرح می‌شود.
همچنین معاینه دستگاه تناسلی و انجام آزمایش‌های ادرار کمک می‌کند، پزشک به یک جمع‌بندی درست برسد تا از طریق خدمات درمانی این موضوع را بهبود بخشد.
پرسشنامه‌های کمک‌کننده به درمان شب‌ادراری کودکان
در جلسات مشاوره‌ای، پزشک برای آنکه اطلاعات دقیق‌تری نسبت به شب‌ادراری کودک داشته باشند پرسشنامه‌هایی را در اختیار والدین قرار می‌دهد، بنابراین نیاز است با پاسخ صحیح، روند درمان را میسر کرد:
- شروع شب‌ادراری کودک از چه سنی صورت گرفته است؟
- بی‌اختیاری ادرار در طی روز نیز وجود دارد؟
- حجم ادرار کودک در طی روز در مقایسه با شب تفاوتی دارد؟
- تکرر ادرار در روز بیشتر است یا شب؟
- تخلیه مثانه با درد یا مشکلاتی همراه است یا خیر؟
- یبوست نیز کودک را آزار می‌دهد؟
- خواب کودک ازنظر کیفیت و عمیق بودن چگونه است؟
- علائم بیش فعالی نیز دیده می‌شود؟
- سابقه خانوادگی شب‌ادراری چگونه است؟
- چرا نباید مشکل شب‌ادراری کودکان را دست‌کم گرفت؟
درمان مشکل شب‌ادراری در گذشته
به یاد باشید فرزند شما تنها با مشکل شب‌ادراری دست‌وپنجه نرم نمی‌کند بلکه این مشکل شناخته‌شده از دیرباز تا به کنون، خانواده‌های زیادی را درگیر کرده است به‌طوری‌که در شواهد تاریخی مرتبط به سال ۱۵۵۰ قبل از میلاد نیز برای درمان این مشکل مواردی مطرح شده است و ضعف در عضلات مثانه را عامل اصلی عنوان می‌کردند و پیشنهاد‌های درمانی متمرکز بر استفاده از مغز خرگوش و روده بره و این‌چنین شیوه‌هایی بود.
خوشبختانه حال با پیشرفت علم و فنّاوری، می‌توان شاهد شیوه‌های نوین درمانی بود که نه‌تنها قابل‌دسترس هستند بلکه به روحیه کودک نیز آسیب وارد نمی‌کنند.
در گذشته درمان‌های شب‌ادراری معمولاً به‌صورت خشن و خاص بودن، شاید تعجب کنید که در آفریقا از خاکستر مخلوط با آب به‌عنوان درمان استفاده می‌شد به‌طوری‌که می‌بایست بر سر کودک ریخته شده و کودک جهت تمسخر عمومی در اطراف روستا می‌دوید.
این تئوری‌های خاص در اقوام و ملل مختلف به شکل متنوع به کار می‌بردند تا سرانجام در قرن نوزدهم استفاده از درمان‌های پزشکی همچون محدودیت مصرف مایعات از رژیم‌های غذایی کارآمد، تمرینات بدنی، استفاده از داروهای پزشکی مورد استقبال قرار گرفت.
در قرن بیستم استفاده از شیوه‌های روانشناسی مورد استقبال قرار گرفت تا بتوانند با کاهش عوامل تأثیرگذار و حفظ آرامش، مشکل شب‌ادراری کودکان را کاهش دهند، رفته‌رفته جنبه‌های مختلف شب‌ادراری برای درمان انتخاب می‌شدند به‌طوری‌که در دهه ۱۹۵۰ تمرکز بر جنبه‌های ارثی این مشکل بود و شواهدی نیز از ارثی بودن این عارضه به دست آمد.
همچنین تحقیقات روزبه‌روز ابعاد بیشتری را به دست می‌آوردند به‌طوری‌که ناحیه خاصی از ماده ژنتیکی کروموزوم شماره ۱۳ را با مشکل شب‌ادراری مرتبط می‌دانند و جنبه ارثی نیز مشخص شد.
البته نتایج تحقیقات علمی محدود به این موارد نیست بلکه حجم زیاد، درد و ظرفیت کم مثانه را نباید از اصلی‌ترین عوامل مشکل شب‌ادراری از یاد برد.
بهترین زمان برای مراجعه به پزشک جهت بهبود مشکل شب‌ادراری
شیوع مشکل شب‌ادراری در کودکان بالاست به‌طوری‌که بسیاری چنین عارضه‌ای را در بازه سنی خاصی داشته‌اند، زمانی که کودک آموزش در مدرسه را آغاز می‌کند، عدم درمان مشکل شب‌بیداری می‌تواند عارضه‌های جانبی را به وجود آورد به‌طوری‌که تنهایی و گوشه‌گیری را برگزیند و عملکرد درخشانی در تحصیل نیز مشاهده نکند بنابراین برای حمایت از فرزندتان می‌توانید درباره این مشکل اطلاعاتی را به اشتراک بگذارید و همچنین اقدامات زودهنگام درمانی را نیز آغاز کنید.
البته باید بدانید که تنبیه چندان مثمر ثمر نیست، استفاده از شیوه‌های تشویق گونه می‌تواند انگیزه دوچندانی را برای استفاده از راهکارهای مؤثر درمانی به کودک ببخشد. در موارد زیر حتماً با متخصصان مشورت داشته باشید:
- اگر کودک بیش از ۵ سال سن دارد و همچنان رختخواب خود را خیس می‌کند.
- علائم دیگری علاوه بر شب‌ادراری همچون سوزش، درد و یا تغییر رنگ ادرار نیز دیده شود.
- مشکل شب‌ادراری ازنظر روانی کودک را با خجالت، ناامیدی و نداشتن اعتمادبه‌نفس مواجه کرده است.
- کودک با بی‌اختیاری ادرار در طی روز نیز مواجه شود.
- یبوست و یا ترشح غیرارادی مدفوع نیز می‌تواند نگران‌کننده باشد.
اقدامات ساده اما تأثیرگذار برای کاهش مشکل شب‌ادراری کودکان ۵ و ۶ و ۷ ساله
در موارد بسیاری می‌توان با اقدامات ساده اما تأثیرگذار نیز شاهد کاهش مشکل شب‌ادراری در کودکان ۵ و ۶ و ۷ ساله بود، بنابراین توجه به توصیه‌های زیر کمک‌کننده است:
- بهتر است عادت نوشیدن قبل از خواب کاهش یابد و مایعات حاوی کافئین نیز در دسترس کودکان نباشند.
- کودک باید بیاموزد قبل از خواب به توالت برود تا حجم ادرار کاهش یابد.
- خوددرمانی و استفاده از داروهای شیمیایی بدون مشورت با پزشک می‌تواند، عوارض جانبی بسیاری را به همراه آورد.
- فضای منزل می‌بایست به‌گونه‌ای باشد که کودک احساس آرامش داشته باشد و درگیری نیز کاهش یابد.
نقش روانشناس برای درمان شب‌ادراری
شب‌ادراری مشکل پیچیده‌ای است که می‌بایست با یک متخصص ارولوژی کودکان یا متخصص غدد برای معاینه جلساتی را ترتیب داد. در مواردی ممکن است بیماری‌های ادراری و غدد درون‌ریز موجب بروز چنین مشکلاتی شوند.
به یاد داشته باشید اگرچه روانشناس به پشتیبانی روحی کمک می‌کند اما نمی‌تواند مشکلات عصبی و هورمونی را تشخیص و درمان کند ولی در پیامدهایی همچون کاهش عزت‌نفس تأثیر مثبت بر جای می‌گذارد.
برنامه درمان شب‌ادراری در کودکان همواره یکسان نیست بلکه بر اساس آسیب‌شناسی‌های مشخص‌شده تأمین می‌گردد که ممکن است مبتنی بر دارودرمانی باشد و یا شیوه روان‌درمانی منتخب گردد.
تأثیر شرایط روحی بر بروز مشکل شب‌ادراری کودکان
برخلاف باور برخی از افراد مشکل شب‌ادراری کودکان مشکل پزشکی است اما منشأ روانی ندارد بنابراین می‌توان با شیوه‌های کارآمد، شاهد بهبودی بالایی بود. حدود ۵۰ میلیون کودک در سراسر جهان با این عارضه دست‌وپنجه نرم می‌کنند که معمولاً با افزایش سن می‌توانند مهارت خودکنترلی را کسب کنند.
برخی از خانواده‌ها چندان توجهی به عارضه شب‌ادراری فرزندشان ندارند و ممکن است تا رسیدن به بلوغ نیز درمان را به تعویق بیندازند درحالی‌که برخی به دلیل ناهنجاری‌های جدی در سیستم ادراری تناسلی رختخواب خود را خیس می‌کنند بنابراین استفاده از شیوه‌های درمانی بسیار کارآمد خواهد بود.
اگر درمان شب‌بیداری را به تعویق بیندازید کودکان ممکن است از وضعیت خود شرمسار باشند و علاقه‌ای به مراوده با هم سن و سال نیز نداشته باشند.
درمان‌های خانگی بدون مشورت با پزشک و متخصصان این حوزه چندان تأثیرگذار نخواهد بود، حتی ممکن است به اتلاف وقت نیز منجر شود بنابراین برای موفقیت و کیفیت بالای زندگی کودک نیاز است هرچه سریع‌تر درمان را جدی گرفت.
درمان شب‌ادراری در کودکان ۵ و ۶ و ۷ ساله
کودکان ۵ و ۶ و ۷ ساله ازنظر درک رشد یافته‌اند و می‌توانند بسیاری از معضلات را متوجه شوند بنابراین برای درمان شب‌ادراری، می‌توان بر همکاری آن‌ها، حساب باز کرد.
در مواردی کودک با توجه به نگرش خاص خانواده از این عارضه همچنان رنج می‌برد به‌طوری‌که علاوه بر ماندگاری با مشکلات دیگری نیز دست‌وپنجه نرم خواهد کرد.
نمی‌توان به‌طور دقیق عامل اصلی وجود شب‌ادراری کودکان ۵ ساله یا منشأ ایجاد شب‌ادراری در کودکان ۶ و ۷ ساله را به‌صورت شفاف بیان کرد. معمولاً پزشکان و متخصصان صلاحیت دارند دراین‌باره نظر دهند بنابراین به‌جای مشورت با دوست و آشنا که سابقه چندانی ندارند، بهتر است با افراد صاحب‌نظر مراوده داشت.
بسیاری از کودکان به دلیل رفتار خاص با والدین دچار سرخوردگی، ناراحتی و عذاب وجدان می‌شوند که علاوه بر تشدید علائم می‌تواند پیامدهای بسیاری بر آینده شخصی نیز بر جای بگذارد.
بی‌جهت نیست که همواره تأکید می‌شود، جهت رمزگشایی از ریشه‌های پدیده‌های خاص دوران کودکی با افراد متخصص مشورت داشت. استرس و اضطراب می‌تواند بسیار مخرب ظاهر شود به‌طوری‌که زندگی آینده نیز تحت تأثیر قرار می‌گیرد.
بر اساس نتایج تحقیقات مشخص شده است که استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها جهت کاهش عفونت دستگاه ادراری می‌تواند ازجمله شیوه‌های درمانی شب‌ادراری در کودکان ۵ و ۶ و ۷ ساله باشد البته درمان محدود به این نوع روش نیست، بسته به شرایط خدمات، متفاوت هستند. با توجه به آنکه کوچکی مثانه عامل بروز این نوع مشکل در برخی از افراد است، همچنین تغییر شیوه خواب نیز می‌تواند اثربخش باشد.
تأثیر شرایط محل زندگی بر بروز شب‌ادراری کودکان ۵ و ۶ و ۷ ساله
کودکان ۵ و ۶ و ۷ ساله مدت‌زمان زیادی را در منزل سپری می‌کنند بنابراین نیاز است که شرایط مناسب باشد. باورهای منسوخ که کودکان درک کاملی ندارند می‌تواند احتمال شدت عارضه و ماندگاری را افزایش دهد بنابراین خانواده‌ها می‌بایست فضای منزل را به‌گونه‌ای قرار دهند که تنش و اضطراب کاهش یابد و کودک، راحتی بسیاری را داشته باشد.
شب‌ادراری در کودکان چندان غیرطبیعی نیست علاوه بر آنکه اتفاقاتی همچون طلاق والدین، پرخاش، کتک زدن و تنبیه نیز می‌تواند عامل بروز یا تشدید این معضل باشد.
جمع‌بندی شب‌ادراری در کودکان ۵ و ۶ و ۷ ساله
شب‌ادراری کودکان ۶ و ۷ ساله معمولاً به دلیل ظرفیت کم مثانه است با توجه به آنکه در این برهه سنی می‌توان راحت‌تر متوجه مشکل شد، آموزش درست و آگاهی بخشیدن به کودک کمک می‌کند تا برای همراهی انگیزه داشته باشد علاوه بر آنکه پیامدهایی همچون نداشتن اعتمادبه‌نفس و کمرویی نیز رها می‌شود.
بهره‌گیری از شیوه‌های ساده، مانند استفاده از یک بطری آب و ماژیک، برای آشنایی با عملکرد مثانه مثمر ثمر است، به‌گونه‌ای که ظرفیت با ماژیک، تفهیم شود.
متخصصان نیز توصیه می‌کنند کودکان ۶ و ۷ ساله که از شب‌ادراری رنج می‌برند را به‌گونه‌ای تربیت کنید که قادر باشد بدون خجالت این عارضه را بپذیرند و شیوه‌های مدیریت خودکنترلی را نیز بیاموزند.
اطرافیان نیز مسئولیت سنگینی دارند که می‌بایست از تحقیر و سرزنش دوری کنند. کاهش مصرف نوشیدنی‌های حاوی کافئین و الگوی خواب مناسب می‌تواند بسیار اثربخش باشد به‌ویژه آنکه فشار کمتری نیز احساس خواهد شد.
نکات مؤثر بر درمان شب‌ادراری در کودکان ۶ و ۷ ساله
درمان شب‌ادراری در کودکان ۶ و ۷ ساله، زمانی میسر خواهد شد که شدت عارضه در زمان طلایی شناخته شود و همچنین از شیوه‌های کارآمد درمانی بهره گرفته شود.
به یاد داشته باشید شب‌ادراری تنها جسم کودک را آزار نمی‌دهد بلکه سلامت روان را نیز به مخاطره می‌اندازد، بنابراین استفاده از مداخلات درمانی بسیار حائز اهمیت است.
درمان خود به خودی برای کودکان درگیر شب‌ادراری به‌صورت ۱۵ درصد، در هرسال عنوان می‌شود البته دور از انتظار نیست که برخی در بزرگ‌سالی نیز با این عارضه دست‌وپنجه نرم كنند.
متأسفانه بسیاری از کودکان به دلیل ضعف در مقابل مشکل شب‌ادراری، حال چالش‌های عظیمی را تجربه می‌کنند که کمترین آن می‌تواند نشانه‌ای از نبود اعتمادبه‌نفس باشد به‌طوری‌که در زندگی شخصی و اجتماعی عملکرد درخشانی ندارند و حتی حال با معضلاتی همچون نبود تمرکز، بی‌قراری، پیش‌فعالی، اختلالات روان‌شناختی نیز درگیر هستند.
سخن آخر
شب‌ادراری کودکان ۵ و ۶ و ۷ ساله علیرغم سن نسبتاً پایین می‌تواند منشأ استرس‌ها و ناامیدی فرد باشد، بنابراین می‌بایست درمان را جدی گرفت تا شاهد مشکلات عاطفی و کمبود اعتمادبه‌نفس نبود. اگرچه ساده به نظر می‌رسد اما می‌تواند آینده شخص را نابود کند به‌طوری‌که برای حضور در محافل و دورهمی های گروهی نیز انگیزه نداشته باشد.
مشکل شب‌ادراری می‌تواند برای پوست نیز آسیب‌هایی را فراهم کند بنابراین در این دوران از محصولات باکیفیت استفاده کنید، همچنین جنس لباس‌ها نیز باید به‌گونه‌ای باشد که آزاردهنده تلقی نگردد.
courtesy of koodaksun.com
