کتاب داستان کودکانه
لذت غواصی در جزایر مرجانی
ویراستار علمی: دکتر حمید رضایی، حمید بارگاهی
تصویرگر:راجیو ایپ
طراح جلد: راضیه جوانی
تهیه، تایپ و تنظیم آنلاین: سایت ایپابفا
به نام خدا
مقدمه :
در اعماق دریا، جهانی زنده وجود دارد؛ یک اکوسیستم ظریف دریایی مملو از آبزیان مختلف و ساختارهای سر زنده مرجانی است، این صخره ها به عنوان ” جنگل های بارانی اقیانوس ها ” عمل کرده و غذا و پناهگاه مورد نیاز گونه های مختلف ماهیان و بی مهره ها را تامین می کنند. تنوع و زیبایی آنها هر بیننده ای را مجذوب خود می کند. بنابر این، ضرورت اخلاقی باید قبل از هر چیز، بر مصلحت اندیشی باشد. باید هر تکه از تنوع زیستی را در حالی که استفاده از آن را می آموزیم و مفهوم آن را برای بشریت در می یابیم، ارزشمند و گرانبها بدانیم. نباید آگاهانه اجازه دهیم که نسل هیچ گونه یا نژادی منقرض شود . صخره های مرجانی گنج های بین المللی اند که می توان با وقت و دقت، آنها را احیا و حفظ کرد. آری خلیج فارس و جزیره مرجانی کیش و فارور و هندورابی و شیرور لارک و… نیازمند حفاظت و نگهداری و بهره بردای منطقی دارد. این داستان شما را با این زیبایی ها آشنا می کند.
آسمان آبی و آبهای آرام – یک روز عالی در یک جزیره مرجانی برای غواصی در یک قایق کوچک قرار داریم، امیدواریم یک ماجراجویی هیجان انگیز داشته باشیم !
وقتی به سایت غواصی رسیدیم، تمام تجهیزات مان را به دقت بررسی کردیم. فين و ماسک ها را پوشیدم.
هنوز پایمان به داخل آب نرسیده بود که گله ای از ماهی های ملوان و ماهی دم زرد از ما پذیرایی کردند. مرجانها که خیلی شبیه یک میز بزرگ بودند ( مرجانهای شاخ گوزنی) و اطراف آنها انواع طوطی ماهی، فرشته ماهی، ماهی ملوان، بلنی، جراح دم قیچی، خروس ماهی و….. خیار دریایی، خرگوش دریایی، اسفنج ها و آب فشانها دیده می شد.
جالب است بدانید مرجان از همزیستی یک جانور با یک گیاه بوجود می آید. هزاران جلبک کوچک درون مرجانها زندگی می کنند و انرژی لازم برای رشد مرجان را در اختیار او قرار می دهند. اسکلت سفت مرجانی به اشکال مختلف رشد می کند که نام آنها برگرفته از همین نوع رشد، شاخ گوزنی، انگشتی، مغزی و غیره می باشد. همیشه در بین مرجانها طوطی ماهی ها را خواهید دید، طوطی ماهی دارای دندان های قوی هستند. آنها جلبکهای چسبیده به مرجانها را از روی آن پاکسازی می کنند. شن و ماسه مرجانی در ساحل نقره فام نتیجه این پاکسازی طوطی ماهی در بین مرجانها است.
یک قلم ماهی خود را بین جراح ماهی های زرد استتار می کند اما می شود آن را تشخص داد. لاله وش و گله جراح زرد که در میان آن شیپور ماهی دیده می شود صحنه های هیجان انگیزی را برای ما بوجود آورند. راستی تا یادم نرفته بگویم لاله وش( ستاره پرها) ممکن است شبیه گیاهان باشد، اما آنها واقعا از گونه حیوانات هستند. آنها از بازوهای پر مانند خود برای گرفتن و خوردن پلانکتونهای شناور استفاده می کنند. واقعا دنیای زیر آب دنیای عجیبی است.
در هنگام غواصی باید حواسمان باشد که فاصله مناسب را با حیوانات حفظ کنیم. برخی ماهیان دارای خارهای سمی هستند مثل خروس ماهی (همان عقرب ماهی) که خارها باله پشتی آنها سمی است. صحنه جالبی بود، خروس ماهی، مرجان باد بزنی و ستاره دریایی به زیبایی کنار هم قرار گرفته بودند. و کادر خوبی برای یک عکس بوجود آورده بودند.
دلقک ماهی ها خیلی به سرعت در بین شقایق ها موضع گرفتند .دلقک ها به ندرت از شقایق ها دور می شوند ولی سعی کردیم با احتیاط و آرام از آنها چند عکس بگیریم. دلقک ماهی ها و شقایق ها با یکدیگر زندگی همزیستی دارند. دلقک ماهی ها با تمیز کردن شقایق ها و مراقبت و حضور همیشگی خود در بین شقایق ها از خورده شدن آنها توسط دیگر ماهیان جلوگیری می کنند.
ما یک مارماهی مورای را دیدیم که ماهی های نظافتچی در حال پاکسازی دندان او بودند، آن سوتر شاه میگو در حال پاکسازی پیرامونش بود.
تنوعی از ماهی ها را در پیرامون خود دیدیم پیکاسو و هامورماهی قرمز جواهری، ماشه ماهی دلقک و در بین مرجان ها یک هشت پا که به زیبایی مخفی شده و به سختی قابل شناسایی بود را مشاهده کردیم .
هشت پای قرمز استاد استتار و پنهان شدن است، در كنار او دو تا روح ماهی نیز دیده می شد. هشت پا مرجانی می تواند با تغییر رنگ در بین صخره ها پنهان شوند آنها در سوراخ های صخره ها خانه می سازد یا خود را در شن و ماسه غرق می کند. مرجان نرم تنوع رنگی زیبایی دارند.
ناگهان دو کوسه ماهی بال سفید مرجانی را دیدیم که در بین مرجانها در حال استراحت بودند. آنها بسیار بی خطر هستند برای همین برای بررسی دقیق اطرافشان شنا کرديم. کوسه بال سفید مرجانی دارای بدن نازک است، آنها شب را شکار می کنند و در روز بیشتر می خوابند. قلم دریایی (مرجان نرم) که یک خرچنگ هم در اطراف کوسه ها دید می شد.
پنج گونه لاکپشت در خلیج فارس زندگی می کنند . لاکپشت عقابی در جزایر خلیج فارس تخم گذاری می کند، یکی از لاک پشتهای عقابی که در اطراف مرجانها در حال جستجوی اسفنج دریایی برای نوار بود، را در کنار بادکنک ماهی و پیکاسو دیدیم. لاکپشت ها اغلب برای استراحت زیر مرجان های شاخ گوزنی می روند.
همانطور که در حال برگشتن به سمت قایق بودیم صحنه ای هیجان انگیز را دیدم. سفره ماهی مانتاری را دیدم جالب است بدانید غذای این سفره ماهی زوئو پلانکتنون است. اغلب هم دوماهی پرستار در حال شنا در کناره سفره ماهی دیده می شوند. پلانکتون منبع اصلی غذا برای بسیاری از موجودات دریایی است. آنها ترکیبی از جلبک ها، باکتری های حیوانات کوچک و تخم ها و لارو حيوانات بزرگتر است که در آب دریاها و اقیانوسها شناور می مانند. سفره ماهی مانتا باله های بال مانندی در دو طرف بدن دارد. این باله های بزرگ به آنها کمک می کند تا شنایی بی نظیر را در آب داشته باشد. گاهی فاصله بین نک دو باله این سفره ماهی به ۶ متر هم می رسد. ماهی های نظافت چی ماهی های هستند که انگلها و پوست مرده ماهی های بزرگتر را تمیز می کنند. ماهی های بزرگتر با هماهنگی در حرکت آنها از حمله سایر ماهیان در امان نگه می دارند.
این تجربه غواصی بهتر از این نمی توانست باشد. اما ناگهان در میان علف ها یک گاو دریایی را در حال چرا دیدیم. شاید دیگر فرصتی پیش نیاید تا این صحنه را ببینم. پس به سمت آنها رفتیم و خوب تماشا کردیم. ماهی شعاع باله از موجودات جابجای شده بستر تغذیه می کنند. آنها در اطراف گاو دریایی در حال سورچرانی بودند. گاو دریای یک پستاندار دریایی گیاه خوار است. غذای مورد علاقه آن علف دریایی است، پوزه تکامل یافته ، گاو دریایی را قادر می سازد از علف های دریایی کف دریا تغذیه کند.
وقتی به سطح آب رسیدم به دوستم گفت فکر نمی کنم سفری از این هیجان انگیز تر بتوانیم داشته باشیم.
(این نوشته در تاریخ ۱۳ دی ۱۴۰۲ بروزرسانی شد.)